🔹 معرفی پروژه Ripple (XRP)

ریپل (Ripple) یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین پروژه‌های بلاک‌چینی است که با هدف تحول در سیستم انتقال پول بین‌المللی طراحی شده. توکن اصلی این شبکه، یعنی XRP، به‌عنوان یک ارز واسط (Bridge Currency) عمل می‌کند تا انتقال سریع، کم‌هزینه و بدون نیاز به واسطه بین بانک‌ها و مؤسسات مالی ممکن شود. برخلاف بسیاری از رمزارزها، XRP بر ماینینگ یا الگوریتم‌های سنتی اثبات کار متکی نیست، بلکه از یک الگوریتم اجماع سبک و سریع بهره می‌برد که تراکنش‌ها را در کمتر از ۵ ثانیه نهایی می‌کند.

با بیش از یک دهه سابقه، همکاری با صدها بانک و حضور در بازارهای مهمی چون آسیا و خاورمیانه، Ripple جایگاه خود را به‌عنوان یکی از معدود پروژه‌های رمزارزی با کاربرد واقعی در سیستم مالی جهانی تثبیت کرده است.

وضعیت حقوقی و دعوی با SEC

• درگیر پرونده حقوقی با کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) از سال ۲۰۲۰

• ادعای SEC: XRP اوراق بهادار ثبت‌نشده است

• وضعیت فعلی (۲۰۲۵): Ripple در بخش‌هایی از پرونده پیروز شده، ولی اختلاف حقوقی ادامه دارد

• این موضوع تأثیر زیادی بر قیمت و لیست شدن XRP در صرافی‌ها داشته

🧩 معماری فنی Ripple (XRP Ledger)

پروژه ریپل از یک دفتر کل توزیع‌شده (Distributed Ledger) به نام XRP Ledger استفاده می‌کند که به‌صورت مستقل، متن‌باز و بدون نیاز به استخراج (mining) فعالیت می‌کند. ساختار این شبکه به‌شکلی طراحی شده که تمرکز آن روی سرعت بالا، کارمزد پایین، و تأیید تراکنش بدون واسطه است.

🔷 1. اجزای اصلی معماری ریپل:

۱. Ledger (دفتر کل)

• پایگاه داده‌ای از تمام تراکنش‌ها، موجودی حساب‌ها، سفارش‌ها، trust lines و غیره.

• هر ledger شامل یک snapshot از وضعیت لحظه‌ای کل شبکه است.

• به‌روزرسانی ledger به‌صورت هم‌زمان و هر ۳–۵ ثانیه یک‌بار صورت می‌گیرد.

✅ ۲. Ripple Protocol Consensus Algorithm (RPCA)

• الگوریتم اجماع اختصاصی ریپل که به‌جای PoW یا PoS استفاده می‌شود.

• اعتبارسنجی تراکنش‌ها از طریق رأی‌گیری در میان لیست اعتبارسنج‌های مورد اعتماد (UNL) انجام می‌شود.

• سریع، کم‌مصرف، و مقیاس‌پذیر (تا ۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه)

✅ ۳. Unique Node List (UNL)

• لیست از نودهایی که هر گره شبکه به آن‌ها برای تأیید تراکنش اعتماد دارد.

• این نودها توسط کاربر یا نهادها انتخاب می‌شوند و می‌توانند تغییر کنند.

• این ساختار باعث نوعی تمرکز کنترل‌شده (semi-centralization) می‌شود.

✅ ۴. Currencies & IOUs

• ریپل از مفهوم IOU (سند بدهی) برای ایجاد دارایی‌های غیر XRP در شبکه استفاده می‌کند.

• کاربران می‌توانند دلار، یورو، طلا، بیت‌کوین و سایر دارایی‌ها را به‌صورت توکنیزه‌شده در شبکه منتقل کنند.

• هر IOU توسط یک Gateway (دروازه پرداخت) پشتیبانی می‌شود.

✅ ۵. Payment Channels (کانال‌های پرداخت)

• مشابه لایه دوم در بیت‌کوین یا اتریوم، برای تراکنش‌های پرسرعت و مکرر بین دو طرف

• بسیار مناسب برای پرداخت‌های خرد و روزانه

✅ ۶. Decentralized Exchange (DEX)

• XRP Ledger دارای صرافی غیرمتمرکز داخلی است.

• کاربران می‌توانند سفارشات خرید و فروش دارایی‌ها (IOUها و XRP) را مستقیماً در دفتر کل ثبت کنند.

• کاملاً روی زنجیره (on-chain) و بدون نیاز به شخص ثالث

مدیر و دیگر اعضای پروژه Ripple

Ryan Fugger

• 🧠 نقش: بنیان‌گذار اولیه ایده RipplePay (در سال 2004)

• ریان فوگر در ابتدا پروژه‌ای به نام RipplePay راه‌اندازی کرد که یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز بود برای انتقال ارزش بین افراد بدون نیاز به نهاد مرکزی (سال‌ها قبل از بیت‌کوین).

Jed McCaleb

• 🧠 نقش: بنیان‌گذار فنی Ripple Labs

• • خالق صرافی Mt. Gox (پیش از فروش آن)

  • یکی از مغزهای فنی Ripple که معماری اولیه XRP Ledger را توسعه داد.

  • بعدها به‌دلیل اختلافات با تیم، از پروژه جدا شد و پروژه Stellar (XLM) را تأسیس کرد.

• ⚠️ نکته مهم:

  هنوز میلیاردها توکن XRP در اختیار دارد و فروش‌های او روی بازار اثرگذار است.

Chris Larsen

• 🧠 نقش: هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل سابق Ripple Labs

• 📌 توضیح:

  • یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های Ripple، سرمایه‌گذار خطرپذیر و کارآفرین باسابقه در فین‌تک.

  • معمار اصلی مدل کسب‌و‌کار Ripple در ارتباط با بانک‌ها.

  • تا سال‌ها سخنگوی اصلی Ripple بود.

• 👤 وضعیت کنونی: عضو هیئت‌مدیره Ripple، همچنان تأثیرگذار در تصمیمات کلان شرکت

Arthur Britto

• 🧠 نقش: هم‌بنیان‌گذار و توسعه‌دهنده رمزنگاری XRP Ledger

• 📌 توضیح:

  • از اعضای پشت‌پرده تیم اولیه توسعه XRP

  • کمک به کدنویسی و ساخت ساختار اصلی Ledger

  • بعدها به شکل خصوصی در پروژه‌های مرتبط حضور داشت، اطلاعات عمومی زیادی از او منتشر نشده

David Schwartz

• 🧠 نقش: معمار ارشد (Chief Cryptographer)، از اعضای اولیه فنی

• 📌 توضیح:

  • مهندس ارشد توسعه XRP Ledger

  • هنوز در شرکت Ripple به‌عنوان CTO (مدیر ارشد فناوری) فعال است

  • چهره فنی رسمی و مورد اعتماد جامعه XRP

   

ساختار توکن پروژه Ripple

• توکن های در گردش(Circulating Supply) : 58,819,652,442

• تعداد کل توکن های موجود(Total Supply): 99,986,060,343

• تعداد کل توکن ها(Max Supply): 100,000,000,000

• نرخ تورم سالانه: XRP توکن تورمی نیست، بلکه عرضه‌اش ثابت و محدود است.

🎯 کاربردهای توکن XRP (شبکه Ripple)

توکن XRP طراحی شده تا زیرساختی سریع، مقیاس‌پذیر و کارآمد برای انتقال ارزش و نقدینگی بین‌المللی ایجاد کند. برخلاف توکن‌های حاکمیتی یا سرمایه‌گذاری، XRP یک ابزار پرداخت و تسویه مالی حرفه‌ای است. در ادامه، کاربردهای آن:

1️⃣ ارز واسط برای پرداخت‌های بین‌المللی (Bridge Asset)

• مهم‌ترین نقش XRP ایجاد پل بین ارزهای مختلف است.

• مثلاً بانک یا مؤسسه‌ای می‌خواهد از دلار آمریکا به روپیه هند پول ارسال کند؛ با استفاده از XRP می‌تواند دلار را سریعاً به XRP و سپس به روپیه تبدیل کند، بدون نیاز به واسطه‌های سنتی.

2️⃣ تأمین نقدینگی آنی (On-Demand Liquidity – ODL)

• Ripple از XRP در سرویس ODL استفاده می‌کند تا نقدینگی لازم در تراکنش‌های بین‌المللی را در لحظه فراهم کند.

• شرکت‌هایی مانند Western Union و MoneyGram (در گذشته)، از این مکانیزم استفاده کرده‌اند.

3️⃣ پرداخت کارمزد شبکه

• برای انجام هر تراکنش در شبکه XRP Ledger، مقدار ناچیزی از XRP (مثلاً 0.00001) به‌عنوان کارمزد پایه استفاده می‌شود.

• این کارمزد برای جلوگیری از اسپم و حفظ امنیت شبکه است.

• نکته مهم: این کارمزد سوزانده می‌شود (Burn)، یعنی از گردش توکن کاسته می‌شود.

4️⃣ معاملات و نقدشوندگی عمومی

• کاربران شخصی و صرافی‌ها از XRP به‌عنوان یک ابزار انتقال سریع و ارزان ارزش استفاده می‌کنند.

• زمان تسویه تراکنش‌ها در شبکه کمتر از ۵ ثانیه و کارمزد نزدیک صفر است.

• برای جابه‌جایی بین کیف‌پول‌ها و پلتفرم‌ها بسیار رایج است.

5️⃣ استفاده در صرافی غیرمتمرکز (DEX) داخلی XRP Ledger

• XRP Ledger دارای صرافی غیرمتمرکز داخلی است که امکان معامله دارایی‌های توکنیزه‌شده مثل دلار، یورو، طلا یا BTC را فراهم می‌کند.

• XRP نقش توکن پایه معاملاتی در این DEX را ایفا می‌کند.

6️⃣ ابزار توسعه مالی و کاربرد در پروژه‌های دیگر

• پروژه‌هایی که روی XRP Ledger توسعه می‌یابند (مثل صرافی‌ها، کیف‌پول‌ها، استیبل‌کوین‌ها و ابزارهای DeFi آینده)، از XRP به‌عنوان ابزار پرداخت یا جفت‌معامله استفاده می‌کنند.

• همچنین تیم Ripple در حال آزمایش Sidechainهای قرارداد هوشمند است که می‌تواند کاربرد XRP را گسترش دهد.

ساختار Allocation و distribution پروژه Ripple

✅ ساختار تخصیص اولیه (Allocation)

🔄 توزیع (Distribution) چگونه انجام شد؟

1. فروش تدریجی XRP توسط Ripple Labs

• Ripple Labs شروع به توزیع تدریجی XRP در بازار کرد (نه از طریق ICO، بلکه مستقیماً).

• این کار شامل فروش به:

  • کاربران عادی (از طریق صرافی‌ها)

  • نهادهای مالی (بانک‌ها، مؤسسات)

  • برنامه‌های پاداش‌دهی یا کمک به توسعه

2. Escrow (امانت‌گذاری) 55 میلیارد XRP

• در سال 2017، Ripple برای ایجاد شفافیت و اطمینان بازار:

  • ۵۵ میلیارد XRP را در یک حساب Escrow هوشمندانه قفل کرد.

  • ماهانه ۱ میلیارد XRP از Escrow آزاد می‌شه (در صورت عدم استفاده، به انتهای صف برمی‌گرده).

  • هدف: جلوگیری از شوک عرضه و کنترل فشار فروش شرکت

   

مکانیزم سوزاندن (Deflationary Burn)

• هر تراکنش باعث سوزاندن مقدار ناچیزی XRP می‌شود (حدود 0.00001 XRP).

• با افزایش حجم تراکنش‌ها، این فرآیند فشار تورمی را کاهش می‌دهد و توکن‌ها به‌مرور کاهش می‌یابند.

🏢  درآمد شرکت Ripple Labs

• برآورد اخیر نشان می‌دهد که درآمد سالانه Ripple Labs حدود ۴۶۸.۵ میلیون دلار است  .

• شرکت علاوه بر مدل‌های خدماتی و فروش XRP، درآمدهایی از:

  • ارائه راهکارهای سازمانی (RippleNet، On‑Demand Liquidity)

  • مشاوره و توسعه فناوری

  • فروش تدریجی XRP از طریق Escrow

    نیز کسب می‌کند.

   

📈 میزان TVL شبکه XRP Ledger

• ارزش کل قفل‌شده فعلی در XRP Ledger: ~ ۸۰.۶۳ میلیون دلار

• نقطه آغاز رشد: ~ ۱۶ میلیون دلار

• افزایش تلویحی: حدود ۵ برابر در چند ماه

• XRP قفل‌شده در AMM و DEX: ~ ۳۴.۵ میلیون واحد XRP کی معادل میزان TVL گزارش شده است

Fundraising

• براساس اطلاعات Tracxn و Crunchbase، تا ژوئن ۲۰۲۵ جمعاً حدود ۲۹۰–۲۹۵ میلیون دلار طی ۱۴ دور سرمایه‌گذاری جذب شده است.

🛠 مزیت‌های رقابتی Ripple (XRP)

1. 🚀 سرعت پردازش تراکنش‌ها

• تأیید تراکنش‌ها در کمتر از ۴ ثانیه انجام می‌شود.

• در مقابل: بیت‌کوین ≈ ۱۰ دقیقه، اتریوم (نسخه PoW) ≈ ۱۵ ثانیه.

• این سرعت باعث شده Ripple انتخاب مطلوبی برای نقل و انتقالات بین‌المللی باشد.

2. 💸 کارمزد پایین

• هزینه هر تراکنش: ~۰.۰۰۰۰۱ XRP (بسیار پایین و تقریباً رایگان)

• در مقایسه با SWIFT یا انتقال‌های سنتی بین‌المللی که گاه ده‌ها دلار هزینه دارند.

3. 🌍 تمرکز بر بازارهای سازمانی (بانک‌ها و موسسات مالی)

• برخلاف بیشتر پروژه‌های DeFi که کاربران خُرد را هدف گرفته‌اند، Ripple راهکارهایی مثل RippleNet و ODL (On-Demand Liquidity) را برای بانک‌ها، صرافی‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت طراحی کرده.

• تاکنون با بیش از ۳۰۰ مؤسسه مالی در ۴۰+ کشور همکاری داشته است.

4. 📡 مکانیزم اجماع خاص (RPCA)

• استفاده از Ripple Protocol Consensus Algorithm به‌جای PoW یا PoS:

  • مصرف انرژی فوق‌العاده کم

  • بدون نیاز به ماینینگ

  • تأیید سریع با نودهای شناخته‌شده و مورد اعتماد

5. 🔒 شفافیت، پایداری و ساختار سازمانی قدرتمند

• شرکت Ripple Labs به‌عنوان پشتوانه توسعه و سرمایه‌گذاری متمرکز، مسیر پروژه را واضح و باثبات کرده.

• گزارش‌های شفاف سه‌ماهه از فروش XRP، داده‌های Escrow، و قراردادهای جدید.

6. ⚖️ سازگاری با چارچوب‌های قانونی

• Ripple برخلاف بسیاری از پروژه‌های رمزارزی، از ابتدا تمرکز زیادی بر تطبیق قانونی داشته.

• با وجود درگیری حقوقی با SEC، همچنان با نهادهای مالی سنتی همکاری گسترده دارد.

7. 🧩 مقیاس‌پذیری بالا و پشتیبانی از توکن‌های سفارشی

• XRP Ledger از صدور دارایی‌های سفارشی، NFTها و AMMهای بومی پشتیبانی می‌کند.

• توسعه دهندگان می‌توانند اپلیکیشن‌های مالی غیرمتمرکز بسازند، بدون نیاز به گس بالا یا تأخیر زیاد.

8. 🏦 تمرکز بر حل یک مشکل واقعی (پرداخت جهانی)

• بسیاری از پروژه‌ها هنوز به دنبال کاربرد مشخص هستند، در حالی که Ripple به‌طور جدی در حال جایگزینی زیرساخت پرداخت‌های بین‌المللی سنتی مانند SWIFT است.

جمع بندی

ریپل (Ripple) یکی از مهم‌ترین پروژه‌های بلاکچینی در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی است که با سرعت بالا، کارمزد پایین و تمرکز بر نهادهای مالی، جایگاهی خاص در صنعت پیدا کرده است. این پروژه با پشتیبانی شرکت Ripple Labs و همکاری صدها مؤسسه مالی، تلاش می‌کند جایگزین زیرساخت‌هایی مانند SWIFT شود. توکن XRP با مدل ضدتورمی، بدون نیاز به ماینینگ، و معماری اجماع خاص، یکی از فنی‌ترین دارایی‌ها در بازار کریپتو محسوب می‌شود. در کنار مزایای فنی، وجود نهنگ‌های پرنفوذ، درآمدهای بالا، و سرمایه‌گذاری سنگین VCها نشان از پتانسیل بالای پروژه دارد. با این حال، تمرکز دارایی و نوسانات حقوقی از جمله ریسک‌هایی هستند که باید به دقت رصد شوند.